Czy wierzyciel może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika będącego przedsiębiorcą?

Jednym z podstawowych narzędzi w procesie odzyskiwania należności jest pozew, który powoduje wszczęcie postępowania cywilnego. W przypadku uzyskania wyroku zasądzającego roszczenie, a następnie braku jakiejkolwiek reakcji ze strony dłużnika, kolejnym etapem jest złożenie wniosku egzekucyjnego do właściwego komornika. Niejednokrotnie jednak okazuje się, że działania te nie przynoszą oczekiwanego rezultatu, a egzekucja  z majątku dłużnika okazuje się bezskuteczna.

Innym rozwiązaniem może być zainicjowanie postępowania upadłościowego, które może nastąpić nie tylko przez niewypłacalnego dłużnika, ale także przez jednego z jego wierzycieli. Ogłoszenie upadłości przez kontrahenta nie zawsze musi oznaczać całkowite pozbawienie szans na odzyskanie pieniędzy. Aktywnie działający w postępowaniu upadłościowym wierzyciel bierze udział w podziale funduszów masy upadłości.

Pojęcie niewypłacalności

Przesłanką do ogłoszenia upadłości jest występowanie stanu niewypłacalności dłużnika, tj. utrata zdolności do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Zgodnie z domniemaniem przyjętym przez Prawo upadłościowe dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.

Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące. Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów.

Do majątku, o którym mowa powyżej, nie wlicza się składników niewchodzących w skład masy upadłości, zaś do zobowiązań pieniężnych nie wlicza się zobowiązań przyszłych, w tym zobowiązań pod warunkiem zawieszającym oraz zobowiązań wobec wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach.

Nie wykonywanie ciążących na Dłużniku wymagalnych zobowiązań oznacza, że jest on niewypłacalny, a to stwarza podstawę ogłoszenia w stosunku do niego upadłości. Dla określenia stanu niewypłacalności nieistotne jest, czy dłużnik nie wykonuje wszystkich swoich zobowiązań, czy też tylko niektórych z nich, jak też jaka jest przyczyna niewykonywania zobowiązań oraz ilość wierzycieli. Niewypłacalność istnieje nie tylko wtedy, gdy dłużnik nie ma środków, lecz także wtedy, gdy dłużnik nie wykonuje zobowiązań z innych przyczyn.

Wniosek o ogłoszenie upadłości

Wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli osobistych. Oznacza to, że nie każdy wierzyciel może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika. Na przykład wykluczony z kręgu podmiotów uprawnionych jest wierzyciel hipoteczny, który nie jest wierzycielem osobistym, ale rzeczowym i może prowadzić egzekucję tylko z określonych składników majątku. Ponadto jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zgłasza wierzyciel, powinien on w składanym wniosku uprawdopodobnić swoją wierzytelność.

Wniosek o ogłoszenie upadłości jest pismem procesowym, który inicjuje stosowne postępowanie, stąd musi odpowiadać wymogom zawartym w Kodeksie postępowania cywilnego, a więc wskazywać:

  1. oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę uczestników (np. dłużnika, wierzyciela-wnioskodawcę), ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
  2. oznaczenie rodzaju pisma – w tym przypadku będzie to sformułowanie „wniosek o ogłoszenie upadłości”;
  3. osnowę wniosku;
  4. w przypadku, gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów;
  5. podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
  6. wymienienie załączników – np. faktur, umów lub rachunków, które potwierdzają istnienie wierzytelności.

Dodatkowo wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:

  1. imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a jeżeli dłużnikiem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – imiona i nazwiska reprezentantów w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki osobowej – imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
  2. NIP, jeżeli dłużnik ma taki numer;
  3. wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika;
  4. wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
  5. informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2019 r. poz. 212 oraz z 2021 r. poz. 1598) lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy;
  6. informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.

To tylko część artykułu, który pochodzi ze strony kancelarii doradcy i adwokata prawa upadłościowego https://lewandowskikancelaria.pl/ zajmującej się restrukturyzacją przedsiębiorstw oraz upadłością konsumencką.

Pełna treść artykułu dostępna jest na stronie kancelarii https://lewandowskikancelaria.pl/czy-wierzyciel-moze-zlozyc-wniosek-o-ogloszenie-upadlosci-dluznika-bedacego-przedsiebiorca/

Windykacja w Polsce

Podstawą prawną działania wszystkim firm windykacyjnych na terenie Polski jest zasada swobody działalności gospodarczej wynikająca z Konstytucji oraz ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Zgodnie z ustawą podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Ponieważ żaden z przepisów nie zabrania prowadzenia działalności windykacyjnej możliwe jest świadczenie tego typu usług.

Ponadto firma windykacyjna korzysta z wszelkich  uprawnień jakie przysługują wierzycielowi. W kodeksie cywilnym w art. 354 § 1 wskazano, że dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. Wynika z tego, że wierzyciel dysponuje wszelkimi środkami - poza oczywiście tymi, których prawo zabrania mu używać - do dokonywania wszelkich czynności, których celem jest doprowadzenie do spłaty zadłużenia.

Wskazane powyżej akty prawne określają tylko ogólne ramy działania przedsiębiorstwa windykacyjnego, natomiast szczegółowe zasady działalności uzależnione są od tego czy firma windykacyjna prowadzi działalność na zlecenie swoich klientów czy też działa w imieniu własnym.

Tradycyjnie wyróżniamy windykację sądową i pozasądową windykację należności. Do tej drugiej kategorii zalicza się też windykacja przedsądowa, a wystosowanie wezwania do zapłaty jeszcze przed sporządzeniem pozwu.

Windykacja sądowa stanowi próbę odzyskania należności w toku procesu sądowego. Pozwala ona uzyskać korzystne orzeczenie zasądzające na rzecz powoda, czyli wierzyciela. Korzystne orzeczenie może być wyrokiem, ale również nakazem zapłaty albo innym dokumentem będącym tytułem egzekucyjnym. Gdy wierzyciel uzyska korzystne orzeczenie, sprawa jest kierowana na drogę egzekucji komorniczej. Ten rodzaj windykacji wymaga zazwyczaj wsparcia radcy prawnego lub adwokata, którzy reprezentują wierzyciela na wszystkich etapach procesu. Osoba niebędąca profesjonalnym pełnomocnikiem nie ma tak szerokich praw do reprezentacji wierzyciela jak radca czy adwokat. W związku z tym zazwyczaj nie może reprezentować klienta w postępowaniu sądowym. Tryb właściwy dla windykacji sądowej uwzględnia tryb określony w kpc.

Za to w przypadku windykacji przedsądowej, określanej też jako miękka i polubowna, nie ma aktualnie żadnych szczególnych regulacji. W rezultacie dosłownie każdy może być windykatorem na tym etapie. Nie istnieją szczegółowe regulacje w kwestii trybu przeprowadzania procesu windykacyjnego, dlatego windykatorzy mają w tym zakresie bardzo dużą dowolność. Jedynym, co ich ogranicza, są przepisy prawa karnego.

W zdecydowanej większości przypadków firma windykacyjna prowadzi swoje działania wobec dłużników, którzy są jednocześnie konsumentami, dlatego istotne jest to, żeby dokonywane przez nią czynności nie naruszały przysługujących konsumentom uprawnień. Wynikają one przede wszystkim z dwóch aktów prawnych: ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Na straży przestrzegania powyższych regulacji stoi Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Działalność windykacyjna nie podlega koncesjonowaniu, niemniej jednak cześć firm z tego sektora w drodze dbałości o zachowanie jak najwyższych standardów sama nakłada na siebie zobowiązania. Dzieje się tak np. poprzez stworzenie lub przystąpienie do zrzeszenia finansowego np. Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych oraz zobowiązaniu się do przestrzegania funkcjonujących w takich organizacjach kodeksów etycznych. Dla potencjalnego dłużnika istotne jest to, że może on wymagać od firmy windykacyjnej, aby prowadzone przez nią działania były zgodne nie tylko z przepisami prawa, ale również z regulacjami zawartymi w takich kodeksach etycznych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Previous post Bardziej się boimy, że za długi bank nie da kredytu, niż że stracimy dobre imię