Co to jest windykacja bankowa?

Termin „windykacja” oznacza dochodzenie swoich należności przy pomocy wszystkich dostępnych metod, dopuszczalnych w prawie. Zwykle chodzi tu o polubowne załatwienie całej, niemiłej sprawy, choć czasem niektórzy wyjątkowo uparcie odmawiają zwrócenia zagarniętej sumy pieniędzy, albo innych dóbr, jakie im się nie należą. 

Windykacja bankowa jest specyficznym rodzajem windykacji, obowiązującym w sytuacji, gdy dana osoba zaciągnęła kredyt w banku, a następnie przestała go spłacać. Ponieważ problemy kredytowe dotyczą niemal każdego (w końcu niewiele jest obecnie osób, które nie mają, nie miały lub nie będą niebawem starały się o jakiś kredyt), warto zapoznać się z dokładnymi informacjami na ten temat. Czym jest windykacja bankowa i jak się ją przeprowadza? 

Generalnie obowiązuje zasada, iż bank najpierw sięga po windykację „miękką”, polegającą na przypominaniu o zaległościach w spłacie. Na tym etapie najczęściej kontaktuje się telefonicznie z dłużnikiem bądź też wysyła mu krótkie upomnienia w formie wiadomości e-mail oraz sms-ów. Jeśli ta metoda nie przyniesie rezultatu, dział windykacji banku podejmuje bardziej zdecydowane kroki. W kolejnych monitach, tym razem wysyłanych listem poleconym, nie tylko przypomina o konieczności spłaty zadłużenia, lecz również wskazuje sankcje prawne, które mogą spotkać niesolidnego klienta.

Kolejne etapy windykacji bankowej to działania terenowe, w czasie których przedstawiciel banku osobiście ma się spotkać z danym dłużnikiem, żeby skłonić go do spłaty długu wypowiedzenie umowy kredytowej po upłynięciu okresu wypowiedzenia umowy kredytowej następuje wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego (dokumentu służącego do zajęcia i sprzedaży na przykład zadłużonego samochodu, bez konieczności pośrednictwa sędziego) rozpoczęcie egzekucji z pomocą komornika, który w celu odzyskania należności banku może na przykład zająć pensję, mieszkanie, albo jakieś cenne przedmioty (zaczyna się od zajęcia konta w banku, o ile jest na nim odpowiednia suma pieniędzy).

Warto mieć świadomość, iż dłużnik unikający kontaktu z bankiem, wcześniej czy później i tak zostanie zmuszony do spłaty przeterminowanej należności. Im dłużej jednak będzie zwlekał z oddaniem długu, tym wyższe poniesie przy tym koszty. Oprócz głównej należności bank obciąży go karnymi odsetkami i opłatami za monity, do tego dojdzie koszt postępowania sądowego i prowizja komornika wynosząca 10% wartości wyegzekwowanego świadczenia. Warto więc z bankiem rozmawiać i wspólnie wypracować polubowne rozwiązanie problemu. Polityka polegająca na chowaniu głowy w piasek i irracjonalnej wierze, że bank o długu zapomni, sprowadzi na nas wyłącznie kłopoty.

Windykacja w Polsce

Podstawą prawną działania wszystkim firm windykacyjnych na terenie Polski jest zasada swobody działalności gospodarczej wynikająca z Konstytucji oraz ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Zgodnie z ustawą podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Ponieważ żaden z przepisów nie zabrania prowadzenia działalności windykacyjnej możliwe jest świadczenie tego typu usług.

Ponadto firma windykacyjna korzysta z wszelkich  uprawnień jakie przysługują wierzycielowi. W kodeksie cywilnym w art. 354 § 1 wskazano, że dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. Wynika z tego, że wierzyciel dysponuje wszelkimi środkami - poza oczywiście tymi, których prawo zabrania mu używać - do dokonywania wszelkich czynności, których celem jest doprowadzenie do spłaty zadłużenia.

Wskazane powyżej akty prawne określają tylko ogólne ramy działania przedsiębiorstwa windykacyjnego, natomiast szczegółowe zasady działalności uzależnione są od tego czy firma windykacyjna prowadzi działalność na zlecenie swoich klientów czy też działa w imieniu własnym.

Tradycyjnie wyróżniamy windykację sądową i pozasądową windykację należności. Do tej drugiej kategorii zalicza się też windykacja przedsądowa, a wystosowanie wezwania do zapłaty jeszcze przed sporządzeniem pozwu.

Windykacja sądowa stanowi próbę odzyskania należności w toku procesu sądowego. Pozwala ona uzyskać korzystne orzeczenie zasądzające na rzecz powoda, czyli wierzyciela. Korzystne orzeczenie może być wyrokiem, ale również nakazem zapłaty albo innym dokumentem będącym tytułem egzekucyjnym. Gdy wierzyciel uzyska korzystne orzeczenie, sprawa jest kierowana na drogę egzekucji komorniczej. Ten rodzaj windykacji wymaga zazwyczaj wsparcia radcy prawnego lub adwokata, którzy reprezentują wierzyciela na wszystkich etapach procesu. Osoba niebędąca profesjonalnym pełnomocnikiem nie ma tak szerokich praw do reprezentacji wierzyciela jak radca czy adwokat. W związku z tym zazwyczaj nie może reprezentować klienta w postępowaniu sądowym. Tryb właściwy dla windykacji sądowej uwzględnia tryb określony w kpc.

Za to w przypadku windykacji przedsądowej, określanej też jako miękka i polubowna, nie ma aktualnie żadnych szczególnych regulacji. W rezultacie dosłownie każdy może być windykatorem na tym etapie. Nie istnieją szczegółowe regulacje w kwestii trybu przeprowadzania procesu windykacyjnego, dlatego windykatorzy mają w tym zakresie bardzo dużą dowolność. Jedynym, co ich ogranicza, są przepisy prawa karnego.

Polubowne postępowanie to inaczej windykacja miękka. Są to  kontakty między wierzycielem a dłużnikiem mające na celu zmotywowanie go do zapłaty lub ustalenie ugody z nowym planem spłaty. Jeśli klient zleci windykację firmie, to ona w jego imieniu kontaktuje się z dłużnikiem. Kontakty obejmują rozmowy telefoniczne, wiadomości tekstowe, e-maile etc. W czasie windykacji polubownej stosuje się też wysyłanie pism z wezwaniem do zapłaty.

Celem windykacji miękkiej jest:

  • Szybkie odzyskanie należności
  • Brak konieczności przechodzenia do długotrwałego i kosztownego procesu sądowego
  • Sprawdzenie sytuacji finansowej dłużnika celem upewnienia się, czy jest szansa na spłatę należności
  • Uaktualnianie telefonu, adresu itd. dłużnika, jeśli doszło do zmian w tym zakresie i z tej przyczyny dłużnik nie otrzymał wezwania do zapłaty.

Postępowanie sądowe to już etap windykacji twardej. Jeśli polubowne próby odzyskania należności nie przynoszą skutku, to niestety trzeba skorzystać z pomocy sądu. Postępowanie sądowe jest konieczne w sytuacji, gdy dłużnik w ogóle nie jest uchwytny. Jeśli nie da się z nim skontaktować to wierzycielowi zostaje tylko założenie sprawy sądowej. Co więcej, udowodnienie przed sądem, że podejmowano próby kontaktu, które jednak się nie powiodły, może przyspieszyć przychylny wyrok w sprawie.

Przed sądem sprawy o odzyskanie długu prowadzone są w dwóch trybach: jawnie z udziałem dłużnika i wierzyciela, według przepisów ogólnych albo według przepisów odrębnych o postępowaniu. Do tego drugiego trybu należą postępowania upominawcze, także te w trybie elektronicznym, lub nakazowe. W tych trybach posiedzenia są niejawne, bez rozprawy i udziału stron. Po wydaniu nakazu dłużnik ma dwa tygodnie na złożenie sprzeciwu w postępowaniu upominawczym albo zarzutów w postępowaniu nakazowym. Jeśli zrobi to skutecznie, to będzie konieczne wyznaczenie rozprawy w trybie zwykłym, zatem dojdzie do postępowania według przepisów ogólnych. Po postępowaniu sądowym rozpoczyna się postępowanie klauzulowe, którego celem jest uzyskanie klauzuli wykonalności.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Previous post Co to jest windykacja?
Next post Co to jest windykacja terenowa?